De Zorgverzekeringswet (Zvw) beschrijft onder andere dat geneeskundige zorg is gericht op het herstel of het voorkomen van verergering van klachten bij een ziekte, aandoening of stoornis. De Zvw geeft verder aan op welke medisch noodzakelijke zorg iemand wel of geen recht heeft. Zorgverzekeraars werken deze voorwaarden vervolgens uit in hun verzekeringspolis van de basiszorgverzekering.
Tot het pakket van de Zvw behoort ook de geneeskundige geestelijke gezondheidszorg (ggz). De omvang van deze zorg is wettelijk beperkt.
Zo wordt de behandeling van psychische klachten bij een gz-psycholoog
of psychotherapeut alleen nog vergoed als er sprake is van een DSM-diagnose. Hoewel aanpassingsstoornissen wel in de DSM beschreven staan, is uitdrukkelijk geregeld dat behandeling hiervan geen onderdeel meer uitmaakt van de geneeskundige ggz. Ook psychische klachten die ontstaan naar aanleiding van problemen op het werk (burn-out) of in de relatie vallen niet meer onder de Zvw.
DSM is de afkorting voor ‘Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders’ (Diagnostisch en Statistisch Handboek van Mentale Stoornissen). In dit boek is een grote variëteit aan psychische klachten omschreven en gegroepeerd (classificatie) in categorieën (stoornissen).
Deze opdeling is te beschouwen als een manier om cognitief grip te krijgen op de complexe realiteit en moet vooral niet verward worden met die realiteit zelf. Met andere woorden: een classificatie beschrijft alleen de kenmerken van de klachten en hoe deze zich uiten en niet wie u bent als persoon. Nog anders gezegd: u hebt de stoornis, maar u bent niet de stoornis.
De oorzaken van een stoornis kunnen verschillend zijn. Ook is er veel verschil in klachten, de ernst van de problemen, de mate van risico op gevaar voor zichzelf of anderen, de complexiteit van de problemen en het beloop van de klachten.
Het stellen van een diagnose vraagt om kennis, kunde en zorgvuldigheid. Om die reden mag alleen een gekwalificeerd en bevoegd behandelaar de diagnose stellen, zoals een BIG-geregistreerd gz-psycholoog, psychiater of psychotherapeut. Op basis van zijn of haar kwaliteiten, vaardigheden en ervaring overweegt de psycholoog zorgvuldig wat er aan de hand is. Daarbij wordt rekening gehouden met wie u bent als persoon in relatie tot uw omgeving. Op grond van de diagnose, worden één of meer behandeldoelen afgesproken en wordt een behandelplan gemaakt. Naarmate de klachten langer bestaan en de ernst, complexiteit en het risico toenemen, is een meer gespecialiseerde behandeling nodig.
Als u en/of mensen in uw omgeving zich al langere tijd afvragen wat er eigenlijk aan de hand is, kan een diagnose duidelijkheid geven. De klachten en symptomen krijgen daarmee een kader van waaruit een behandeling kan worden ingezet.
Een mogelijk nadeel kan zijn dat door onbegrip en onkunde de complexiteit wordt versimpeld tot een eenvoudig beeld over u en de diagnose. Daarmee wordt geen recht gedaan aan wie u bent als persoon.